Een gebeurtenis die in ons geheugen gegrift staat omdat het, ongevoelig, agressief, grof of een moment van verraad weerspiegelt. Dit zijn momenten die we ons maar al te goed voor de geest kunnen halen en waarmee we onszelf horendol kunnen maken door er steeds aan te denken. Iemand iets vergeven en alles vergeten vergaat ons niet gemakkelijk.
Een gebeurtenis die in ons geheugen gegrift staat omdat het, ongevoelig, agressief, grof of een moment van verraad weerspiegelt. Dit zijn momenten die we ons maar al te goed voor de geest kunnen halen en waarmee we onszelf horendol kunnen maken door er steeds aan te denken. Iemand iets vergeven en alles vergeten vergaat ons niet gemakkelijk. Het is echter wel een eigenschap die we ons allen eigen zouden moeten maken.
Het kunnen vergeven van iemands daden wordt dikwijls moeilijk gevonden aangezien het verward wordt met het goedkeuren/accepteren van iemands gedrag. Indien men iemand dan iets vergeeft zijn zij bang dat dit een teken van acceptatie uit, en dit is niet de bedoeling. Of we willen iemand iets niet vergeven omdat we geen verontschuldiging hebben gekregen waarvan we vinden dat deze wel op zijn plaats geweest zou zijn. Misschien vind je zelfs dat de ander je vergeving niet verdiend. Daarom hebben wij vaak de neiging om iemand niet te vergeven maar de situatie te onthouden en deze zelfs af en toe ter sprake te brengen in een discussie.
Een wrok houden is ongezond
Uit experimenteel onderzoek blijkt echter dat het houden van wrok jegens iemand zowel lichamelijke als emotionele klachten met zich mee kan brengen. Hierbij moet je denken aan een verband tussen het houden van een wrok tegenover iemand en verhoogde waardes in stress, gevoelens van angst en depressie. Het kunnen vergeven (en misschien zelfs vergeten van de gebeurtenis) aan de andere kant zorgt ervoor dat men over het algemeen minder angstig, lagere pijnperceptie, minder stress, een gezonder hart heeft en gelukkiger is. Maar is vergeven en vergeten gemakkelijker gezegd dan gedaan? En is dit effect echt zo groot of is dit incidenteel?
De positieve effecten van vergeven
Verscheidene andere studies, alsmede het filmpje aan het einde van deze blog, tonen aan dat vergeven daadwerkelijk goed voor ons is. Zij die anderen kunnen vergeven slapen beter, hoeven minder medicatie te gebruiken (o.a. voor de bloeddruk), en hebben minder lichamelijke klachten (zoals het verkrampen van spieren). Niet alleen de lichamelijke verbeteringen doen zich voor maar ook relationele en psychische verbeteringen. Vergevingsgezinde personen hebben meer ruimte/tijd om aan positieve dingen te denken en hier de nadruk op te leggen. Daarnaast uiten ze hun geluk meer naar hun (in)directe omgeving waardoor ze ook liefde terug krijgen. Ten gevolge hiervan stellen zij vast dat ze gelukkiger zijn.
Mensen die gemakkelijker kunnen vergeven (of dit geleerd hebben) neigen hun positievere houding ook te uiten in andere relaties en in activiteiten die zij doen. Zo zijn zij vrijgeviger als het neer komt op het geven van donaties aan goede doelen en zijn zij vaker bereid om als vrijwilliger hulpbehoevenden te helpen. Hieruit halen wij vervolgens voldoening en geluk. Het geluk dat we verkrijgen uit het bereid zijn om iemand te vergeven is daarom zowel direct als indirect.
Hoe kun je leren iemand te vergeven
Leren om iemand te vergeven is een proces dat voor iedereen anders verloopt. Maar er zijn wel een aantal stappen die je zou kunnen proberen om je wrok los te laten. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de stappen die je kunt ondernemen afhangen van de situatie en de sterkte van je gevoelens.
Indien je wrok houdt jegens iemand waarmee je nog een relatie wilt behouden raden onderzoekers aan om op een kalme en rustige manier over je gevoelens te praten. Wellicht heeft deze helemaal niet in de gaten gehad dat je het zo ervaren hebt en op deze manier voorkom je dat de ander niets in de gaten heeft. Praat het uit en krop niet alles op. Opkroppen van gevoelens zorgt namelijk voor een ongewenste spanning die de zaken alleen maar kunnen vermoeilijken.
Probeer juist op een rustige manier onder woorden te brengen waarom de situatie zo pijnlijk/moeilijk voor jou was. Luister vervolgens ook naar de ander en respecteer diens visie op de situatie zonder boos te worden.
Indien je echter nooit meer van plan bent om deze persoon te zien, of als je bang bent voor de reactie, kun je ervoor kiezen om je gevoelens van je af te schrijven. Bij het opschrijven van gevoelens moet je de focus in je relaas niet alleen op de negatieve punten leggen, maar ook proberen om positieve punten op papier te zetten die je uit de situatie meegekregen hebt. Dit zorgt er namelijk voor dat je beter in staat bent om het los te laten en iemand sneller te vergeven.
In beide situaties kan het helpen om jezelf in iemands anders schoenen te plaatsen. Hierdoor kun je beter begrijpen waarom de ander zo gereageerd heeft en je eigen aandeel in de situatie te erkennen.
‘Thought-stopping technique’
Een belangrijke techniek die we onszelf kunnen aanleren is de ‘thought-stopping technique’. Deze techniek stelt je in staat om je gedachtes te verzetten en niet telkens opnieuw aan die vervelende situatie te denken. Hierbij wordt er aangeleerd om stelselmatig negatieve gedachtes over een gebeurtenis te vervangen voor blije gedachtes of te denken aan alles dingen die wel in je leven goed verlopen. Deze kun je het beste blijven herhalen zodat je gevoelens van depressie vervangen worden door positieve gedachtes.
Het volgende experiment vraagt de participanten om een persoon en gebeurtenis op te schrijven waar zij boos om zijn/wrok voor voelen. Zij moeten dan in eigen woorden proberen om op te schrijven waarom dit pijnlijk was. Vervolgens moeten zij hun brief in een spiegel vertellen. Er blijkt een gemiddelde verhoging (door hen zelf aangegeven) in hun geluk/blijdschap te zijn van 8%. bij een individu is er zelfs een verhoging van 28%. Iemand vergeven en het geluk dat je eraan koppelt, ligt aan jezelf.