Een foto zegt meer dan duizend woorden! Betekent dit dat we onze relatie keuzes kunnen baseren op een foto? Liefde maakt blind! Hoe vind je het dan? De juiste partner vinden kan een hele uitdaging zijn. Benieuwd wat een van de redenen zou kunnen zijn dat het soms mis gaat? Van sommige mensen word je altijd blij als je ze ziet. Dit is al helemaal het geval als deze persoon je geliefde is! Heb jij al een partner?
Op zoek naar de ideale partner: foto versus ontmoeting
Hoe vind je de juiste partner? Dat is niet alleen een vraag die de bijna 2 miljoen alleenstaanden in Nederland willen beantwoorden, maar ook diverse wetenschappelijk onderzoekers hebben zich hierover gebogen. En daaruit blijkt dat het grootste deel van de singles het niet goed aanpakken. Zou dat een reden zijn dat er zo veel mensen ongewenst alleen zijn? En hoe moet het dan wel?
De juiste partner
Hoe vind je de juiste partner? Talloze onderzoekers hebben vragenlijsten afgenomen om lijsten met gewenste eigenschappen, zoals betrouwbaar en fysiek aantrekkelijk, samen te stellen. Deze voorkeuren bleken net even anders voor mannen als voor vrouwen en het hing ook samen met het zelfbeeld van de ondervraagde en werd beïnvloed door zijn of haar toekomstverwachtingen. Over het algemeen hechten mannen net even wat meer waarde aan het uiterlijk van een vrouw. En vrouwen vinden het aanzien dat een man heeft weer net even iets belangrijker. Verder komt er veel overeen tussen de wensen die mannen en vrouwen hebben. Veel mensen die een partner zoeken, besteden ruim de tijd aan het bedenken wat ze belangrijk vinden in een toekomstige partner, om een verkeerde keuze en de daaraan gekoppelde teleurstellende ervaring, te voorkomen. Maar wat blijkbaar nog niet tot het grootste deel van de mensen is doorgedrongen, is dat al deze eigenschappen nauwelijks invloed hebben op je uiteindelijke keuze!
Lijstje
Vraag aan een single man of vrouw, waar ze naar opzoek zijn in een partner en vaak komt er een lange waslijst aan eisen uit. Mensen weten precies wat ze wel en niet willen. Zeker als ze een al wat langer relatieverleden achter zich hebben. Hierbij hebben ze een plaatje in hun hoofd gemaakt van hoe de ideale partner eruit zou moeten zien en aan welke eisen hij of zij moet voldoen. Het is erg grappig om te zien, hoe dat lijstje zo de deur uit wordt gegooid zodra iemand verliefd is! Want liefde is geen inspectie waar je alle hokjes wilt afvinken. Als je iemand vindt die je gelukkig maakt, dan maakt het hele ideaal beeld wat je oorspronkelijk had, niets meer uit. En dat lijstje? Die zijn ze opeens helemaal vergeten.
Onbewust niveau
Als we willen weten waardoor de keuze van iemand wordt bepaald, kunnen we dat op twee niveaus onderzoeken, namelijk het expliciete en het impliciete. Het expliciete ben je je van bewust. Dat zijn de antwoorden die je geeft als ik je er concreet naar vraag. Het impliciete zit echter dieper, je bent je er niet bewust van, al kun je soms wel aanvoelen dat er iets net even anders zit dan je denkt. Bij een onderzoek naar de manier waarop mensen hun partnerkeuze bepalen, is gebruik gemaakt van expliciete en impliciete metingen.
Uiterlijk
De onderzoekers van de Texas A&M University namen als basis van hun onderzoek de expliciete voorkeuren (de voorkeuren zoals uit de vragenlijsten naar voren kwamen, de ‘lijstjes’) en de impliciete voorkeuren. Bij de impliciete voorkeuren ging het om zaken die met uiterlijk te maken hadden (met trefwoorden als: knap, sensuele uitstraling, mooi lichaam, goed uitziend, aantrekkelijk, sexy) en zaken die niet met uiterlijk te maken hadden (met trefwoorden als: begripvol, ontwikkeld, betrouwbaar, steunend, liefdevol, ambitieus, koud, klagerig, gemeen). Met een Implicit Association Test, speciaal ontwikkeld voor voorkeuren waar je je zelf niet bewust van bent, werd onderzocht welke van die zaken voor de deelnemer belangrijk waren. Dit bleek nogal te verschillen van het lijstje zoals uit de vragenlijsten naar voren kwam.
Ideale partner
Het ging de onderzoekers erom, in welke mate de lijst met voorkeuren waar mensen zich wel bewust van waren (de expliciete voorkeuren ) enerzijds, en in welke mate de beschrijving van de ideale partner die uit de meting van de impliciete voorkeur naar voren kwam (datgene waar men zich niet bewust van was) anderzijds, de partnerkeuze zou beïnvloeden. In het eerste experiment mochten mensen hun partner kiezen uit een aantal foto’s. Het bleek dat de deelnemers hun expliciete voorkeuren volgden: de foto’s die het beste pasten bij hun lijstje zoals ze zich dat bewust waren, werden gekozen door de deelnemers. De impliciete voorkeuren hadden geen significant effect op de keuze.
Partnerkeuze bij ontmoeting
In de volgende stap van het experiment, met andere deelnemers, werden speeddate evenementen georganiseerd. Tot grote verbazing van de onderzoekers, waren de onderzoeksresultaten totaal anders, dan met de foto’s. De vragenlijsten bleken geen invloed te hebben op de keuze, mensen kozen een partner die overeenkwam met het onbewuste plaatje van de ideale partner.
Datingsite werkt niet
Dus blijkbaar houden mensen wel rekening met hun bewuste voorkeuren als ze uit een foto kiezen, maar heeft bij echte ontmoetingen het impliciete plaatje meer invloed dan men zich bewust is.
Zou dit één van de redenen zijn waarom datingsites zo’n laag slagingspercentage hebben? Daarbij spelen lijstjes met selectiecriteria en foto’s een grote rol. Dit sluit aan bij eerder onderzoek bij Mens & Relatie, waaruit is gebleken, dat de consulenten met een sterk ontwikkelde intuïtie het hoogste slagingspercentage hebben. Dit komt door onze werkwijze, de consulente leert je echt goed kennen. En op basis daarvan worden de voorstellen gemaakt. Liefde is bij uitstek het domein van intense gevoelens en daardoor speelt het onderbewuste een (veel) grotere rol dan het bewuste. De lijstjes maak je met je hoofd, de keuze maak je met je hart.
Meer informatie over dit onderzoek
Eastswick, P.W., Eagly, A.H., Finkel, E.J., Johnson, S.E. (2011). Implicit and explicit preferences for physical attractiveness in a romantic partner: a double dissociation in predictive validity. Journal of Personality and social psychology, 101, 5, 993-1011.